Διακοπές με ποδήλατο – Μέρος 1ο
Ζέσταμα με αφετηρία την ανατολική μασχάλη της χερσονήσου της Ροδωπού για τις απόλυτες διακοπές με ποδήλατο!
Ήταν πριν 25 χρόνια περίπου, όταν πρωτοήρθα στο χωριό που μας έχει υιοθετήσει.
Το σπίτι μας δεν ήταν ακόμα «σπίτι», και το χωριό δεν ήταν ακόμα «χωριό μας». Στο πλάι του χωμάτινου δρομάκου, έρεε ελεύθερα ένα δροσερό μικρούτσικο ποταμάκι, μέσα σε μια στενή χτιστή κοίτη, όπως αυτές που συναντάμε ή… συναντούσαμε, σε πολλά χωριά.
Τα δέντρα δεξιά κι αριστερά του μονοπατιού οργίαζαν ανεξέλεγκτα, άλλα παρατημένα στα τρωκτικά και στα πουλιά, άλλα φροντισμένα για παραγωγή εσπεριδοειδών και λαδιού. Τις πρώτες μέρες, τον καιρό εκείνο, όταν φτάναμε στο χωριό, η πρώτη μας δουλειά ήταν να κλαδέψουμε κάποια κλαριά για να μπορούμε να περάσουμε και να φτάσουμε στο «σπίτι».
Το χωριό μας!
Η παράδοση αναφέρει ότι το χωριό μας πήρε το όνομά του από το σπήλαιο του Άη Γιάννη, που βρίσκεται στην κορφή μιας υπέροχης κατάφυτης ανηφόρας με παρατεταμένες κλίσεις άνω του 15%. Μέσα στην εντυπωσιακή σπηλιά που είναι πολύ μεγάλη και φιλόξενη ακόμη και για όσους έχουν σπηλαιοφοβία, και είχε διαμορφωθεί σαν ασκητική κατοικία του Ιωάννη του Ερημίτη, βρήκαν καταφύγιο σε δύσκολους καιρούς οι κάτοικοι της περιοχής, αλλά και κάθε λογής πεζοπόρος και ατρόμητος ποδηλάτης που αποφασίζει να την επισκεφτεί κατακαλόκαιρο και κοιτάει να μαζέψει λίγη δροσιά και να ξεδιψάσει στην πηγή πριν φύγει γεμάτος από το κατόρθωμά του.
Με ορμητήριο το χωριό μας, τα τελευταία χρόνια, σχεδιάζουμε τα ποδηλατικά μας ταξίδια, που, ανεξάρτητα από τη χρονική τους διάρκεια και τις χιλιομετρικές τους αποστάσεις, σημαδεύουν το κορμί και το μυαλό μας.
Ο δρομάκος μας δεν είναι πια τόσο γραφικός, αφού φέρει έντονα τα σημάδια της ανθρώπινης εποίκησης, τόσο από εμάς, όσο κι από τους καινούριους μας διεθνείς γείτονες, που εναλλάσσονται ανά εβδομάδα, καθώς το χωριό έχει μπει σε καταλόγους προσφοράς πολυτελών διακοπών, ανοικοδομείται απ’ άκρη σ’ άκρη γύρω από μικρές – ενίοτε και μεγάλες – γούρνες μέσα σε πλακόστρωτες αυλές όπου μοσχοβολούν εξωτικά τεράστια δέντρα, υδάτινες οάσεις που προσφέρουν λύση για κάποιους τις μέρες που μας δέρνει ο βοριάς.
Το σώζει ακόμη, το χωριό μας, η καλή αισθητική των ιδιοκτητών στην πλειονότητά τους, που πασχίζουν και καταφέρνουν να το κρατήσουν ήσυχο και περιποιημένο, και… η Κρητική κουζίνα της παραδοσιακής ταβερνίτσας κάτω από τα αιωνόβια πλατάνια της πάνω πλατείας μας, που σερβίρει και ντόπια μπύρα, υπό τον αδιάκοπο λαρυγγισμό τζιτζικιών τις ζεστές νύχτες.
Οι πιο αγαπημένες μου από τις κοντινές μας διαδρομές, είναι η μια προς Δελιανά και η άλλη προς Ντερέ. Είναι συνάμα και πολύ καλές για ζέσταμα αν θες να κάνεις ποδήλατο στην περιοχή, γιατί δεν έχουν πολλά υψομετρικά σε σχέση με άλλους επίσης ενδιαφέροντες προορισμούς. Και οι δυο τους διασχίζουν ένα τοπίο χαρακτηριστικά κρητικό, πλάι σε καταπράσινα φαράγγια από τη μια και σε ελιόδεντρα από την άλλη, ενώ στο φόντο διαγράφονται ακλόνητες οι πανάρχαιες κορφές των Λευκών Ορέων με την αλπική αγριάδα τους.
Προς Δελιανά. Ένας πολυσύχναστος οδικός κόμβος μιας άλλης εποχής
Σχεδόν πάνω στη διαδρομή προς Δελιανά, ξεκινώντας από το Κολυμβάρι, βρίσκεται το χωριό Επισκοπή, στο τέλος μιας γλυκειάς ανηφόρας που αρχίζει από τη Δρακώνα, κι εκεί σε μια στροφή ξεκόβεις για λίγο αν θες να επισκεφτείς ένα από τα σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά μνημεία, μια Ροτόντα, που είναι ο ναός του Μιχαήλ Αρχαγγέλου.
Συνεχίζοντας, ο δρόμος κάνει κατά τόπους στενέματα για χάρη πανύψηλων δέντρων που δεν θυσιάζονται για να περάσεις άνετα εσύ, ενώ γραφικά γεφυράκια περνούν από ρέματα που άλλοτε κυλάνε με χοχλασμό κι άλλοτε διψούν υπομονετικά. Στον πανέμορφο Άστρικα, με ξετρελλαίνει ο ενθουσιασμός με τον οποίο μας υποδέχονται κάθε φορά τα γουρουνάκια σε παρακείμενες αυλές, τρέχουν δώθε κείθε σαν μανιασμένα και σπινιάρουν με τα ποδαράκια τους.
Μια κατηφορίτσα σε φέρνει στα Δελιανά, ένα χωριό που πριν ανοιχτούν οι μεγαλύτερες σημερινές οδικές αρτηρίες στο νησί, πρέπει να έσφυζε από κίνηση. Τώρα είναι η χαρά του ποδηλάτη!
Λίγο μετά την έξοδο από το χωριό, με κατεύθυνση προς Τριαλώνια, είναι η είσοδος του ομώνυμου φαραγγιού των Δελιανών που το περπατήσαμε ως αρχάριοι πεζοπόροι αφού δεν είναι μεγάλο ούτε έχει ιδιαίτερη δυσκολία, και απολαύσαμε νεράκι και αχλαδάκι στη δροσιά της εισόδου/εξόδου του.
Το χωριό θα το αναφέρουμε ξανά σε διαδρομές που έπονται του ζεστάματος, αλλά προς το παρόν να πούμε πως στη συγκεκριμένη, αν την τρέξετε απογευματάκι, μπρος πίσω, ζήτημα αν συναντήσετε 3 αυτοκίνητα στο πήγαινε, κι ένα στο έλα, σε ένα σύνολο 27 περίπου χιλιομέτρων.
Ντερές θα πει «ρυάκι» στα τούρκικα
Στο Ντερέ, δεν πας απλά για να περάσεις. Πρέπει να σταθείς. Να πιείς μια λεμονάδα πλάι στο ποτάμι, παραπόταμο του Ταυρωνίτη, εκεί που πάπιες, χήνες, γαλοπούλες, κατσίκια και άνθρωποι μοιράζονται τη δροσιά μιας τεράστιας φυσικής ομπρέλας από πλατάνια, καστανιές και άλλα πολλά δέντρα άγνωστα σε μένα.
Όπως φαίνεται κι από το Μετόχι – ένα εντυπωσιακό φρούριο και συγκρότημα κτιρίων της ενετικής περιόδου που ακόμη σώζεται και καθηλώνει τον επισκέπτη – ο τόπος αγαπήθηκε και κατοικήθηκε από τον Ενετό άρχοντα στη Βενετοκρατία, αλλά και από τον Τούρκο αγά της περιοχής αργότερα. Φαίνεται πως η φήμη για την ομορφιά του ήταν τέτοια που μέχρι και η Αυγούστα Θεοδώρα, σύζυγος του Βυζαντινού αυτοκράτορα Θεόφιλου πέρασε από εκεί ώστε για μια περίοδο το χωριό είχε πάρει το όνομά της.
Ακόμη και μες την πιο τουριστική περίοδο του Αυγούστου, το απογευματάκι, εκτός από λίγα αυτοκίνητα που μπορεί να συναντήσεις στο κομμάτι Κολυμβάρι – Ταυρωνίτη, στο δρόμο για Ντερέ, είσαι τόσο μονάχος στον υπόλοιπο δρόμο, που νιώθεις σα να πέρασες με το ποδήλατο σε μιαν άλλη εποχή. Για την ακρίβεια, όχι μόνο σε μια εποχή, αλλά σε πολλές! Η διαδρομή αυτή έχει σύνολο περίπου 35 χιλιόμετρα από το Κολυμβάρι και πίσω.
Αφράτα – Αστράτηγος – Άσπρα Νερά
Το καλό ζέσταμα κλείνει φυσικά με ανηφόρα!
Κι έχουμε την καλύτερη για το σκοπό αυτό, στη γειτονιά μας. Περνώντας μέσα από το Κολυμβάρι, κατευθυνόμαστε προς το χωριό Αφράτα, στις πλαγιές της χερσονήσου της Ροδωπού. Στα ριζά της ανηφόρας, συναντάμε τη Μονή της Παναγιάς της Οδηγήτριας της Γωνιάς, που ιδρύθηκε στη θέση αυτή τον 17ο αιώνα για να στεγάσει, από μεταφορά λόγω πειρατικών επιθέσεων, τη μονή που προϋπήρχε από τον 9ο αι. μ.Χ. στη θέση Μενιές του ακρωτηρίου της Ροδωπού, πάνω στο ιερό της Δίκτυννας, και ήταν αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο.
Αφήνοντας το ποδήλατο στην εσωτερική αυλή του μοναστηριού, προχωράμε λιγάκι πιο μέσα όπου μικρές ταράτσες δίνουν απρόσκοπτη θέα πάνω στα νερά του Βόρειου Κρητικού πελάγους, που σπάνια ησυχάζει…
Ανήσυχοι κι εμείς, να κατακτήσουμε την πρώτη μας ανηφόρα των διακοπών, ξεκινάμε την ανάβαση, με το βράχο στα αριστερά μας και δεξιά τη θάλασσα που ακολουθεί τους στροβιλισμούς μας πάνω στις φουρκέτες και παφλάζει ανάμεσα στα ηφαιστιογενή πετρώματα των δυσπρόσιτων ακτών της χερσονήσου.
Ώσπου να φτάσουμε στο χωριό έχουμε συναντήσει κάποιες κλίσεις 8 – 10% κι ύστερα συνεχίζουμε αριστερά την ανάβασή μας προς τους ημιορεινούς οικισμούς του Αστράτηγου και των Άσπρων Νερών (ονομασία κατ’ ευφημισμό;), για να συμπληρώσουμε 7-8 γλυκά ανηφορικά χιλιόμετρα πάνω στο άνυδρο έδαφος της Ροδωπού.
Από εκεί, συνήθως δεν επιστρέφουμε στο Κολυμβάρι από τα ίδια, άλλοτε γιατί ο αέρας είναι επίφοβος στην κατάβαση από Αφράτα προς μονή Γωνιάς, κι άλλοτε απλά για να διαγράψουμε μια κυκλική διαδρομή πολύ πιο πράσινη στην κατάβαση, αλλά με άσχημο οδόστρωμα σε αρκετά σημεία πάνω σε στενές κλειστές στροφές.
Στο τέλος της κατάβασης θα κάνουμε την απαραίτητη στάση για φωτογραφία στο αγαπημένο μου γεφυράκι πάνω απ’ το ρέμα, πριν πάρουμε την ευθεία πάνω στον παλιό επαρχιακό δρόμο που ένωνε τα Χανιά με το Καστέλι Κισσάμου. Στο σύνολό της αυτή η διαδρομή δεν ξεπερνά τα 25 χιλιόμετρα ακόμη κι αν ξεστρατίσεις λιγουλάκι.
Κολυμβάρι. Δυο ιστορικές αποβάσεις και η επέλαση των τουριστών
Για να κλείσουμε το διήμερο ζέσταμά μας, κάθε χρόνο θα αποτίσουμε φόρο τιμής στο Κολυμβάρι, στην αλλοτινή αμμουδερή παραλία του οποίου, αποβιβάστηκαν οι Τούρκοι το 1645, αρχίζοντας τον Μεγάλο Κρητικό πόλεμο που οδήγησε στην κατάκτηση του νησιού.
Στην ίδια αυτή θέση, αποβιβάστηκε το 1897 ο Τιμολέων Βάσσος με δύο τάγματα πεζικού, ένα μηχανικού, ένα λόχο ευζώνων και μια ορειβατική πυροβολαρχία (όλες αυτές τις δυνάμεις τις ανέφερα χάρη του ορειβατικού τάγματος!) για να καταλάβει την Κρήτη από τα χέρια των Τούρκων, απόβαση που έγινε η αφορμή για την κήρυξη του Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897.
Ο «πόλεμος» συνεχίζεται ακόμη και σήμερα στο Κολυμβάρι, μόνο που τώρα οι ορδές δεν είναι μεν εχθρικές, αγριοκοιτάζονται δε μεταξύ τους με αφορμή την άγρα μιας θέσης σε ξαπλώστρα υπό ομπρέλα στη διάρκεια της ημέρας ή μιας θέσης σε τραπέζι πλάι στο κύμα την ώρα του δείπνου.
Συνεχίζεται… και το άρθρο και οι διακοπές με ποδήλατο!
